Horecaplateau blog detail image
Deel dit artikel met je netwerk

Horeca in coronamodus. Hoe houden we het veilig?

’t Is voor iedereen hetzelfde en toch ook niet…
Het objectief is: niet besmet worden, niemand besmetten, niemand anderen laten besmetten. In dat kader werd beslist horecazaken te sluiten: het samenbrengen van een groep mensen in een besloten omgeving is te risicovol. Maar een mens moet kunnen eten, dus mogen voedingswinkels wél openblijven, mits het nemen van maatregelen. Tussen de klassieke horecazaak en de voedingswinkel zit een grijze zone van zaken die geen winkels zijn, maar waar eten wordt verkocht dat niet ter plaatse geconsumeerd wordt: snackbars, broodjeszaken, frituren… Die mogen ook open blijven, maar men moet wel wachtrijen vermijden en consumptie ter plaatse verbieden. Een andere toegelaten vorm van voedingshandel is delivery: door voeding naar de klant te brengen is er geen risico op samenscholing (althans niet geïnduceerd door de handelaar).


Foodtrucks vallen uit de boot. “Hoezo? Waar zit dan het verschil voor een klant die bij een frituur een pak friet gaat kopen en de klant die bij een foodtruck een hamburger gaat halen?” Wel, de foodtruck heeft geen vaste standplaats en via de foodtruck kan het virus dus naar andere locaties verplaatst worden. De foodtruck is meestal ook minder goed te voorzien van maatregelen om de kans op besmetting te beperken. De foodtruck “lokt” bovendien klanten binnen een beperkter tijdsbestek (zoals marktkramen) en de kans op een ongewilde “samenscholing” is groter. De overheid heeft dus inderdaad argumenten (hoe sneu wij dat ook vinden).

Besmetting te verhinderen of beperken…

… doe je door een aantal simpele maatregelen te nemen. Die zijn eigenlijk niks anders dan de maatregelen die we al hoorden te nemen in het kader van voedselveiligheid, aangevuld met de typische aanbevelingen die we elke dag horen:

Persoonlijke hygiëne!

  • Regelmatig (en nu dus véél) handen wassen
  • Niet aan je gezicht komen!
  • Hoesten, niezen… in een wegwerpzakdoek (en dan je handen wassen!) of in je elleboogholte
  • Elke dag verse kledij aandoen (en de kledij liefst wassen op 60°C)
  • Bij symptomen van ziekte geen risico nemen: geen voeding bereiden!


Oppervlakken die besmet kunnen zijn reinigen en ontsmetten


Daarnaast zijn er de extra Corona-maatregelen:

  • In uw kot blijven (zoveel mogelijk verplaatsingen vermijden en zeker bij het optreden van symptomen vrijwillig in quarantaine gaan
  • Geen handen geven
  • Anderhalve meter afstand houden

Handen wassen

“Ik kan toch niet na elke handeling, na het bedienen van elke klant… mijn handen wassen?” hoor ik als reactie (en niet alleen in Covid-19 tijden). Dat moet niet na elke handeling. Het is vooral een kwestie van beseffen waar het probleem, het mogelijke gevaar, schuilt en daarop gepast handelen. Het virus wordt hoofdzakelijk verspreid door rechtstreekse overdracht via ademhaling: als we besmet zijn ademen we ze uit en zeker als we spreken; ze liften ook mee op minuscule vochtdruppeltjes in onze adem. Maar het virus komt op die manier ook op oppervlakken terecht. Via onze handen, waarmee we vaker aan ons gezicht komen dan we beseffen en waarmee we ook allerlei oppervlakken aanraken, verspreiden ze zich eveneens. Vandaar dat handen wassen zo cruciaal is. Zolang we niet aan besmette oppervlakken komen (en de persoonlijke hygiëneregels van hierboven respecteren) is dat handen wassen dus geen continue bezigheid. Na het ontvangen van leveringen (verpakking kan besmet zijn) of leeggoed (dat op zich besmet kan zijn), na het teruggeven van wisselgeld, na het openen van deuren waar potentiële verspreiders (klanten vooral) jou voor geweest zijn… handen wassen!


Dat wassen is niet “efkes afspoelen” maar echt wassen met warm water en zeep. Lang genoeg, grondig genoeg. Het werkt écht. Het virus heeft namelijk een buitenmanteltje dat bestaat uit vetten. Door de zeep wordt dat manteltje “gestript” en sterft het virus! De zeep moet daarbij dus wel de tijd krijgen om in te werken, bijgevolg is de aanbeveling “minstens 30 seconden”. Ontsmetten is geen noodzaak en biedt niet veel extra bescherming. Goed wassen is voldoende!

“Waarom wordt er dan zo veel alcoholgel gebruikt in de zorgsector?”

Zorgverleners hebben veel meer kans het virus op te pikken, want ze komen bij effectieve dragers van het virus. Die virussen kunnen ze via de handen naar andere patiënten of bewoners overbrengen. Door die ontsmetting tracht men die overdracht te voorkomen. Voorwaarde is wel dat het gaat om handen die zo goed als enkel micro-organismen als vuillast hebben, anders is handen wassen ook noodzakelijk.


Die situatie heb je ook min of meer bij delivery, nauwelijks bij take-away. Bij zorgverstrekking (en heel wat thuislevering dus ook) is het vaak zo dat er meestal nauwelijks of geen vuil aan de handen komt, bijna enkel micro-organismen. Die kan je dan goed bereiken en doden met een alcoholgel. Wanneer we echt met voeding werken hangt er ook vuil, vet, eiwit… aan onze handen. Als we dan enkel een ontsmettingsmiddel gebruiken lopen we het risico enkel de micro-organismen bovenop dat vuil te raken en niet zij die in en onder dat vuil schuilen. Zo dragen we ze wel mee naar voedsel of materiaal.

“Waarom wordt er dan zo veel alcoholgel gebruikt in de zorgsector?”

Zorgverleners hebben veel meer kans het virus op te pikken, want ze komen bij effectieve dragers van het virus. Die virussen kunnen ze via de handen naar andere patiënten of bewoners overbrengen. Door die ontsmetting tracht men die overdracht te voorkomen. Voorwaarde is wel dat het gaat om handen die zo goed als enkel micro-organismen als vuillast hebben, anders is handen wassen ook noodzakelijk.


Die situatie heb je ook min of meer bij delivery, nauwelijks bij take-away. Bij zorgverstrekking (en heel wat thuislevering dus ook) is het vaak zo dat er meestal nauwelijks of geen vuil aan de handen komt, bijna enkel micro-organismen. Die kan je dan goed bereiken en doden met een alcoholgel. Wanneer we echt met voeding werken hangt er ook vuil, vet, eiwit… aan onze handen. Als we dan enkel een ontsmettingsmiddel gebruiken lopen we het risico enkel de micro-organismen bovenop dat vuil te raken en niet zij die in en onder dat vuil schuilen. Zo dragen we ze wel mee naar voedsel of materiaal.

Zijn handschoenen dan een oplossing?

Handschoenen voorkomen dat het virus op jouw hand komt, ja. Maar als je dan aan jouw gezicht komt… maakt het geen verschil. Net zo min als bij het aanraken van de voeding die je aan de klant meegeeft of aan hem afgeeft. Besmet is besmet! Je zou dus net zo goed je handen met de handschoenen aan moeten wassen, dus kan je beter meteen geen handschoenen dragen.

Of toch, als het al iets uitmaakt dan is het dit: door handschoenen te dragen ga je misschien beter onthouden je gezicht niet aan te raken. Bovendien geeft het bij klanten “een goed gevoel”. Maar let wel op ze juist te gebruiken:

Handen goed wassen vóór je ze aantrekt (anders “bepotel” je ze met mogelijk besmette handen en start je dus al met besmette handschoenen)

Regelmatig die handschoenen vervangen. Dat komt eigenlijk in de plaats van handen wassen (maar aangezien je dan toch eerst je handen moet wassen om andere aan te doen win je uiteindelijk niets!)

Een extra maatregel die je kan nemen is bijvoorbeeld geen cash ontvangen, zodat je voorkomt dat je mogelijk besmet geld vastneemt. Let op, het heeft niet veel zin dit te vervangen door het gebruik van een betaalterminal waar je bij elke transactie ook codes op moet intikken. Een besmet persoon besmet ook die toetsen!

En maskers? Is dat een goed idee?

Het is best verwarrend virologen het ene moment te horen zeggen dat maskers geen nut hebben en op andere momenten te horen wijzen op de nood aan maskers voor zorgverstrekkers. Maskers zijn vaak niet afdoende om het inademen van het virus te voorkomen, laat staan de papieren spullen en allerlei geknutselde zaken. Maskers moeten immers heel goed aansluiten, anders adem je langs allerlei “gaten” toch ook gewoon lucht in. Bovendien zijn de meeste van die gewone maskers ook niet in staat om virussen goed uit te filteren, ze “vliegen” er vaak gewoon door. Maskers die men sowieso al droeg in de zorg dien(d)en vooral om te voorkomen dat de zorgverstrekker patiënten besmet. Sommige daarvan geven (indien goed gebruikt!) aan zorgverstrekkers enige bescherming, maar het moeten dan al zeker chirurgische maskers zijn. Echt goed zijn enkel de echt filterende, zogenaamde respiratoire FFP-maskers.


Wat wij dus meestal als masker kunnen dragen geeft maar weinig extra bescherming, maar goed, alle beetjes helpen, vooral dan als het moeilijk is om de anderhalve-meter-regel te respecteren. Het geeft je een beetje bescherming of op z’n minst een veiliger gevoel en het zal vooral de klant zijn die er geruster op is dat je hem niet gaat besmetten via het product dat je klaarmaakt of aflevert.

Tot slot nog een dooddoener: KUISEN!
Klanten raken bij jou in de zaak spullen aan, je neemt bij thuislevering misschien leeggoed terug mee… is er een risico? Natuurlijk! Het virus kan overleven op oppervlakken (verpakking, toetsen van betaalterminal, handvaten, toog… maar ook leeggoed, het stuur van jouw bestelwagen of bakfiets…). Het virus is zeer gevoelig voor uitdrogen, warmte en zonlicht, dus gaat het op oppervlakken in principe behoorlijk snel dood. Dit risico is dus véél kleiner dan door rechtstreeks contact met een besmet persoon, maar het is er. Op absorberend materiaal zoals papier, karton of textiel… kan het virus sowieso niet zo goed overleven (dus ook niet op bankbiljetten). Maar als je direct na het ontvangen van het geld of geleverde goederen aan jouw gezicht komt kan je toch besmet geraken. (Dus nog even herhalen: handen wassen!). Het coronavirus overleeft anderzijds in ideale omstandigheden gemiddeld zo’n drie uur op gladde oppervlakken (deurklinken, kleingeld-schaal op de toog, de toog zelf…). Reinigen én ontsmetten (al is het maar met Javel) van dergelijke oppervlakken is dus geen overbodige zaak. Doen. Regelmatig, niet slechts één keer per dag. Zeker de oppervlakken waar zowel de klant als jijzelf mee in contact komen.
Bron & contact

Horeca Partners

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Geert Bruggeman, zaakvoerder van Qreactiv.

Wil jij jouw expertise delen met de sector?
Contacteer ons voor meer info.